ଅଧ୍ୟାୟ ନାମକରଣର ଯଥାର୍ଥତାରୁ ବୋଧହୁଏ କି, ଭଗବାନଙ୍କର ବିଶ୍ୱରୂପ ରହିଛି ଯାହାର ଦର୍ଶନକରି ସାଧକ ସାଧନାର ପରାକାଷ୍ଠାକୁ ଅବଗତ ହୋଇପାରିବେ । ଭଗବାନ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଙ୍କର ଆକାର ଓ ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡୀୟ ସଚେତନତା ନିମନ୍ତେ ଏହି ଅଧ୍ୟାୟରେ ଯଥାର୍ଥ ଖୋରାକ ରହିଛି । ଅର୍ଜ୍ଜୁନରୂପୀ ଜୀବ ନିମନ୍ତେ ବିସ୍ମୟକର ସ୍ୱରୂପକୁ ଅବଗତ ହେବା ଯୁକ୍ତିସଙ୍ଗତ ମନେହେଉଥିବା ସ୍ଥଳେ ପରମାତ୍ମା କୃପାପରବଶ ହୋଇ ଉକ୍ତ ସ୍ଥିତିକୁ ଅବଗତ କରାଇବା ନିମନ୍ତେ ଯୋଗ୍ୟତା ପ୍ରଦାନ କରିବା ଏହି ଅଧ୍ୟାୟଟିର ବିଶେଷତ୍ୱ ଅନନ୍ୟ ଅଟେ । ତଦୁପରାନ୍ତ…
Posts tagged as “ଗୀତା”
ହନୁମାନ ପ୍ରସାଦ ପୋଦ୍ଦାର ଭଗବାନଙ୍କର ବିଭୂତି ଓ ଯୋଗଶକ୍ତି ତଥା ସେସବୁ ଜାଣିବାର ଫଳ — ଶ୍ରୀ ଭଗବାନ କହିଲେ— ହେ ମହାବାହୁ ! ପୁନଃ ତୁମେ ମୋର ଶ୍ରେଷ୍ଠ(ପରମ ରହସ୍ୟ ଓ ପ୍ରଭାବଯୁକ୍ତ) ବଚନ ଶ୍ରବଣ କର, ଯାହା ମୁଁ ତୁମଭଳି ଅତିଶୟ ପ୍ରିୟ ଭକ୍ତଙ୍କ ପାଇଁ ତଥା ତୁମ ହିତ କାମନାରେ କହୁଅଛି ।।୧ ॥ ମୋର ପ୍ରକଟ ଲୀଳାକୁ (ଅଥବା ମୋର ପ୍ରଭାବକୁ) ନାଁ ଦେବତାଗଣ ଜାଣନ୍ତି ନାଁ ମହର୍ଷିଗଣ, କାହିଁକି ନାଁ ମୁଁ…
ସ୍ୱାମୀ ଅପୂର୍ବାନନ୍ଦ ଅଧ୍ୟାୟ ସାରାଂଶ :ଶ୍ରୀଭଗବାନଙ୍କର ସବୁଠାରୁ ବଡ଼ ବିଭୁତି ଏହି ଯେ ସେ ବିଶ୍ୱାନୁଗା ହୋଇ ମଧ୍ୟ ବିଶ୍ୱାତିଗ, ପ୍ରପଞ୍ଚାଭିମାନୀ ହୋଇ ମଧ୍ୟ ପ୍ରପଞ୍ଚାତୀତ । ସେ ସଗୁଣ ପୁଣି ନିର୍ଗୁଣ, ସେ ଏକ ପୁଣି ବହୁତ । ଯାହାକୁ ବେଦରେ “ଅପାଣିପାଦୋ ଜବନୋ ଗ୍ରହୀତା ପଶ୍ୟତ୍ୟ ଚକ୍ଷୁଃ ସ ଶୃଣୋତ୍ୟକର୍ଣ୍ଣଃ” ଇତ୍ୟାଦି ଏବଂ “ଅଙ୍ଗୁଷ୍ଠମାତ୍ରଃ ପୁରୁଷଃ” କୁହାଯାଇଛି, ତାଙ୍କୁ ହିଁ ପୁଣି କହିଛନ୍ତି—“ସହସ୍ରଶୀର୍ଷା ପୁରୁଷଃ ସହସ୍ରାକ୍ଷଃ ସହସ୍ରପାତ୍” ଇତ୍ୟାଦି ଏବଂ ତାଙ୍କୁ ହିଁ “ନମସ୍ତେ ଅସ୍ତୁ…
ସପ୍ତମ ଅଧ୍ୟାୟରେ ଜ୍ଞାନ-ବିଜ୍ଞାନର ନିରୂପଣ ଏହା ଦର୍ଶାଇବା ପାଇଁ କରାଯାଇଛି କି, କର୍ମଯୋଗ ଆଚରଣକାରୀ ପୁରୁଷକୁ ପରମେଶ୍ୱରଙ୍କର ପୂର୍ଣ୍ଣ ଜ୍ଞାନ ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇ ମନର ଶାନ୍ତି ଅଥବା ମୁକ୍ତ ଅବସ୍ଥା କିପରି ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇଥାଏ ? ପୁନଃ ଅକ୍ଷର ଓ ଅବ୍ୟକ୍ତ ପୁରୁଷଙ୍କର ସ୍ୱରୂପ ମଧ୍ୟ ବତାଇ ଦିଆଯାଇଛି ଏବଂ ପୂର୍ବ ଅଧ୍ୟାୟରେ କୁହାଯାଇଛି କି, ଅନ୍ତଃକାଳରେ ମଧ୍ୟ ସେହି ସ୍ୱରୂପକୁ ମନରେ ସ୍ଥିର ରଖିବା ନିମିତ୍ତ ପାତଞ୍ଜଳ ଯୋଗରେ ସମାଧି ଅବସ୍ଥାରେ ସ୍ଥିତ ହୋଇ ଶେଷରେ…
ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ବ୍ୟାଖ୍ୟା :– କୂଟସ୍ଥ ଦ୍ୱାରା ଅନୁଭବ ହେଉଅଛି—ଏ ସମୟରେ ମୁଁ ତୁମକୁ ଜ୍ଞାନ-ବିଜ୍ଞାନ ସମ୍ବନ୍ଧରେ କହୁଅଛି, ଯାହାକୁ ଜାଣି ଉତ୍ତମ ରୂପେ ସହଜରେ ମଙ୍ଗଳମୟ ମୋକ୍ଷପଦ ଲାଭ କରିପାରିବ ।ଅଷ୍ଟମ ଅଧ୍ୟାୟରେ ସାଧନା ଦ୍ୱାରା କେଉଁଭଳି କ୍ରମମୁକ୍ତି ପ୍ରାପ୍ତ ହୋଇପାରେ, ଏହା ଭଗବାନ୍ କହିଛନ୍ତି । ସପ୍ତମ ଅଧ୍ୟାୟରେ ଅନୁଭବ ସହିତ ଜ୍ଞାନ, ଯାହାକୁ ଜାଣିନେବାପରେ କିଛି ଜାଣିବାପାଇଁ ବାକି ରହେନାହିଁ, ତାହା ସେ ଅର୍ଜ୍ଜୁନଙ୍କୁ କହିଛନ୍ତି । ଭଗବାନ୍ ଅର୍ଜ୍ଜୁନଙ୍କୁ କହିଛନ୍ତି କି, ସେହି ଜ୍ଞାନ ମଧ୍ୟ…
ହେ ଶ୍ରୋତାବୃନ୍ଦ ! ମୋର ସ୍ପଷ୍ଟ ପ୍ରତିଜ୍ଞା ହେଉଛି କି, ଯଦି ଆପଣମାନେ ପୂର୍ଣ୍ଣ ମନୋଯୋଗପୂର୍ବକ ମୋର ପ୍ରବଚନ ଶୁଣିବେ, ତେବେ ନିଶ୍ଚିତ ରୂପେ ଆପଣମାନଙ୍କୁ ସମସ୍ତ ପ୍ରକାର ସୁଖର ପ୍ରାପ୍ତି ହେବ । ହେଲେ ଏକଥା ମୁଁ ଗର୍ବର ସହିତ କହୁନାହିଁ, କାରଣ ଆପଣମାନେ ତ ସବୁକିଛି ଜାଣନ୍ତି, ତଥାପି ମୁଁ ଆପଣମାନଙ୍କ ଭଳି ଶ୍ରୋତାମାନଙ୍କୁ ଅତ୍ୟନ୍ତ ଆତ୍ମୀୟତା ସହିତ ବିନମ୍ର ନିବେଦନ କରୁଅଛି କି, ଆପଣମାନେ ମୋ କଥାକୁ ଧ୍ୟାନ ଦିଅନ୍ତୁ । ଏହାର ମୁଖ୍ୟ…
(ଶୁଦ୍ଧା ଭକ୍ତି ଦ୍ୱାରା ପରମେଶ୍ୱରଙ୍କ ପ୍ରାପ୍ତି ହୁଏ, ଏହା ଅଷ୍ଟମ ଅଧ୍ୟାୟରେ କୁହାଯାଇଛି, ଅଧୁନା ଏହି ନବମ ଅଧ୍ୟାୟରେ ତାହାର ଅତ୍ୟାଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ଐଶ୍ୱର୍ଯ୍ୟର ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯିବ ।)(ସ୍ୱକୀୟ ପରମେଶ୍ୱର ତତ୍ତ୍ୱ ଭକ୍ତି ଦ୍ୱାରା ହିଁ ସୁଲଭ ହୁଏ, ଅନ୍ୟ ଉପାୟରେ ନୁହେଁ—ଏହା ସପ୍ତମ ଏବଂ ଅଷ୍ଟମ ଅଧ୍ୟାୟରେ କୁହାଯାଇଛି, ଅଧୁନା ସ୍ୱୀୟ ଅଚିନ୍ତ୍ୟ ଐଶ୍ୱର୍ଯ୍ୟ ଏବଂ ଭକ୍ତିର ଅସାଧାରଣ ପ୍ରଭାବ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିବାପାଇଁ) ଶ୍ରୀଭଗବାନ୍ କହିଲେ, ଯାହାଦ୍ୱାରା ବିଶେଷରୂପେ ଭଗବାନ୍ ଅବଗତ ହୋଇଥାନ୍ତି, ତାହା ବିଜ୍ଞାନ ଅର୍ଥାତ୍…
ଉପାସକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଭିନ୍ନତା ସହିତ ସମ୍ବନ୍ଧରକ୍ଷା କରୁଥିବା ବିବିଧତାକୁ ପୂର୍ବରୁ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି । ଅଧୁନା ଉପାସ୍ୟଦେବତା ପରମ ପୁରୁଷଙ୍କର ମାହାତ୍ମ୍ୟ ଏବଂ ଜ୍ଞାନୀଗଣଙ୍କର ପ୍ରକାରଭେଦ ସ୍ପଷ୍ଟକରି ଭକ୍ତିରୂପା ଉପାସନାର ସ୍ୱରୂପ କୁହାଯାଉଅଛି—ଶ୍ଳୋକ-୧ : ଏହି ଗୁହ୍ୟତମ ଭକ୍ତିରୂପକ ଉପାସନା ନାମ୍ନୀ ଜ୍ଞାନ, ମୁଁ ତୁମଭଳି ଅସୂୟାରହିତ ଭକ୍ତକୁ(ତୁମକୁ) ବିଜ୍ଞାନଯୁକ୍ତ ଉପାସନା ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଗତିଭେଦ ଜ୍ଞାନ ସହ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିବି । ଏପରି କହିବାର ଅଭିପ୍ରାୟ ହେଉଛି କି, ଅନ୍ୟସବୁ ଅପେକ୍ଷା, ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ବିଲକ୍ଷଣ, ଅପରିମିତ ପ୍ରକାରେ ସଂଯୁକ୍ତ…
ଆମକୁ ନବଜୀବନ ପ୍ରଦାନ କରିପାରିବା ଭଳି ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ ଶାସ୍ତ୍ର ହେଉଛି ଶ୍ରୀମଦ୍ଭଗବଦ୍ଗୀତା । ଏଥିରେ ମାନବୀୟ ଆବଶ୍ୟକତାର ସମସ୍ତ ବୀଜ ପୂର୍ଣ୍ଣହୋଇ ରହିଛି । ଆବଶ୍ୟକ କେବଳ ତାହାର ଉପଯୋଗ । ସମାଜରେ ଘଟୁଥିବା ଦୋଷମାନଙ୍କର ସୁଧାର ଆଣିବାପାଇଁ ଏହି ଏକକ ଗ୍ରନ୍ଥ ଆମକୁ ମାର୍ଗଦର୍ଶନ ଦେବାକୁ ପୂର୍ଣ୍ଣରୂପେ ସକ୍ଷମ ହୋଇଥିବାରୁ ଏହାର ଗଭୀରରୁ ଗଭୀର ମନନ-ଚିନ୍ତନ ଅନିବାର୍ଯ୍ୟ ଅଟେ । ଏ ପ୍ରକାର ପ୍ରୟାସ ନିମନ୍ତେ ଆମେ ଶ୍ରେଷ୍ଠତମ କ୍ରାନ୍ତିକାରୀ ପରମାତ୍ମା ଭଗବାନଙ୍କୁ ଶିକ୍ଷକ ବା ଉପଦେଷ୍ଟା ଅବା ମାର୍ଗଦର୍ଶକ…
ଶ୍ରୀମଦ୍ଭଗବଦ୍ ଗୀତା (ନବମ ଅଧ୍ୟାୟ) ଅଷ୍ଟମ ଅଧ୍ୟାୟରେ ସୁଷୁମ୍ନା ନାଡୀ ଦ୍ୱାରା ଅଙ୍ଗସହିତ ଧାରଣାଯୋଗ ବର୍ଣ୍ଣନ କରାଯାଇଛି ଏବଂ ତାହାର ଫଳ ଅଗ୍ନି, ଜ୍ୟୋତି ଆଦି ପ୍ରାପ୍ତି କ୍ରମରେ କାଳାନ୍ତରରେ ବ୍ରହ୍ମ ପ୍ରାପ୍ତିରୂପ ଏବଂ ଅପୁନରାବୃତ୍ତିରୂପ ଭାବରେ ଦେଖାଯାଇଛି ।ସେଠାରେ(ଏଭଳି ଶଙ୍କା ହୋଇଥାଏ କି) କଣ ଏଭଳି ସାଧନ କରିବାରେ ମୋକ୍ଷ ପ୍ରାପ୍ତିରୂପ ଫଳ ମିଳିଥାଏ, ଅନ୍ୟ କୌଣସି ପ୍ରକାରେ ମିଳେନାହିଁ ? ଏହି ଶଙ୍କା ନିବୃତ୍ତି କରିବାର ଇଚ୍ଛାରେ ଭଗବାନ୍ କହୁଛନ୍ତି—ଯେଉଁ ବ୍ରହ୍ମଜ୍ଞାନ ବିଷୟରେ ଆଗକୁ କୁହାଯିବ ଆଉ…