Press "Enter" to skip to content

Posts published in “ଗୀତା”

ରାଜବିଦ୍ୟା ରାଜଗୁହ୍ୟ ଯୋଗ (ରାମାନୁଜ ଭାଷ୍ୟ)

ଉପାସକମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଭିନ୍ନତା ସହିତ ସମ୍ବନ୍ଧରକ୍ଷା କରୁଥିବା ବିବିଧତାକୁ ପୂର୍ବରୁ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି । ଅଧୁନା ଉପାସ୍ୟଦେବତା ପରମ ପୁରୁଷଙ୍କର ମାହାତ୍ମ୍ୟ ଏବଂ ଜ୍ଞାନୀଗଣଙ୍କର ପ୍ରକାରଭେଦ ସ୍ପଷ୍ଟକରି ଭକ୍ତିରୂପା ଉପାସନାର ସ୍ୱରୂପ କୁହାଯାଉଅଛି—ଶ୍ଳୋକ-୧ : ଏହି ଗୁହ୍ୟତମ ଭକ୍ତିରୂପକ ଉପାସନା ନାମ୍ନୀ ଜ୍ଞାନ, ମୁଁ ତୁମଭଳି ଅସୂୟାରହିତ ଭକ୍ତକୁ(ତୁମକୁ) ବିଜ୍ଞାନଯୁକ୍ତ ଉପାସନା ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ଗତିଭେଦ ଜ୍ଞାନ ସହ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିବି । ଏପରି କହିବାର ଅଭିପ୍ରାୟ ହେଉଛି କି, ଅନ୍ୟସବୁ ଅପେକ୍ଷା, ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ବିଲକ୍ଷଣ, ଅପରିମିତ ପ୍ରକାରେ ସଂଯୁକ୍ତ…

ରାଜବିଦ୍ୟା ରାଜଗୁହ୍ୟଯୋଗ — ସମ୍ପାଦକୀୟ

 ଆମକୁ ନବଜୀବନ ପ୍ରଦାନ କରିପାରିବା ଭଳି ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ ଶାସ୍ତ୍ର ହେଉଛି ଶ୍ରୀମଦ୍ଭଗବଦ୍ଗୀତା । ଏଥିରେ ମାନବୀୟ ଆବଶ୍ୟକତାର ସମସ୍ତ ବୀଜ ପୂର୍ଣ୍ଣହୋଇ ରହିଛି । ଆବଶ୍ୟକ କେବଳ ତାହାର ଉପଯୋଗ । ସମାଜରେ ଘଟୁଥିବା ଦୋଷମାନଙ୍କର ସୁଧାର ଆଣିବାପାଇଁ ଏହି ଏକକ ଗ୍ରନ୍ଥ ଆମକୁ ମାର୍ଗଦର୍ଶନ ଦେବାକୁ ପୂର୍ଣ୍ଣରୂପେ ସକ୍ଷମ ହୋଇଥିବାରୁ ଏହାର ଗଭୀରରୁ ଗଭୀର ମନନ-ଚିନ୍ତନ ଅନିବାର୍ଯ୍ୟ ଅଟେ । ଏ ପ୍ରକାର ପ୍ରୟାସ ନିମନ୍ତେ ଆମେ ଶ୍ରେଷ୍ଠତମ କ୍ରାନ୍ତିକାରୀ ପରମାତ୍ମା ଭଗବାନଙ୍କୁ ଶିକ୍ଷକ ବା ଉପଦେଷ୍ଟା ଅବା ମାର୍ଗଦର୍ଶକ…

ରାଜବିଦ୍ୟା ରାଜଗୁହ୍ୟ ଯୋଗ (ଶାଙ୍କରଭାଷ୍ୟ)

ଶ୍ରୀମଦ୍ଭଗବଦ୍ ଗୀତା (ନବମ ଅଧ୍ୟାୟ) ଅଷ୍ଟମ ଅଧ୍ୟାୟରେ ସୁଷୁମ୍ନା ନାଡୀ ଦ୍ୱାରା ଅଙ୍ଗସହିତ ଧାରଣାଯୋଗ ବର୍ଣ୍ଣନ କରାଯାଇଛି ଏବଂ ତାହାର ଫଳ ଅଗ୍ନି, ଜ୍ୟୋତି ଆଦି ପ୍ରାପ୍ତି କ୍ରମରେ କାଳାନ୍ତରରେ ବ୍ରହ୍ମ ପ୍ରାପ୍ତିରୂପ ଏବଂ ଅପୁନରାବୃତ୍ତିରୂପ ଭାବରେ ଦେଖାଯାଇଛି ।ସେଠାରେ(ଏଭଳି ଶଙ୍କା ହୋଇଥାଏ କି) କଣ ଏଭଳି ସାଧନ କରିବାରେ ମୋକ୍ଷ ପ୍ରାପ୍ତିରୂପ ଫଳ ମିଳିଥାଏ, ଅନ୍ୟ କୌଣସି ପ୍ରକାରେ ମିଳେନାହିଁ ? ଏହି ଶଙ୍କା ନିବୃତ୍ତି କରିବାର ଇଚ୍ଛାରେ ଭଗବାନ୍ କହୁଛନ୍ତି—ଯେଉଁ ବ୍ରହ୍ମଜ୍ଞାନ ବିଷୟରେ ଆଗକୁ କୁହାଯିବ ଆଉ…

ରାଜ ବିଦ୍ୟାରାଜଗୁହ୍ୟଯୋଗ

ନବମ ଅଧ୍ୟାୟ ଦାଦା ଜେ.ପି.ବାସୱାନୀ ଆମର ପରମ ଗୁରୁ ସାଧୁ ବାସୱାନୀ ଏହି ଅଧ୍ୟାୟକୁ ପରମ ରହସ୍ୟ ଯୋଗ ବୋଲି କହୁଥିଲେ ।ଜର୍ମାନ୍‌ର ମହାକବି ଗୋୟଥେଙ୍କ ବିଚାରରେ — ‘‘ଈଶ୍ୱର ଏକ ଅନାଦି ରହସ୍ୟ ଅଟନ୍ତି, ଯିଏ ସର୍ବଦା ଆମ ଚତୁର୍ପାର୍ଶ୍ୱରେ ପ୍ରବାହିତ ହେଉଅଛନ୍ତି ।’’ଏହି ଅଧ୍ୟାୟରେ ଭଗବାନ କୃଷ୍ଣ, ଅର୍ଜ୍ଜୁନଙ୍କୁ ଉକ୍ତ ଶାଶ୍ୱତ ରହସ୍ୟ ସମ୍ବନ୍ଧରେ ଆଲୋଚନା କରିବାପୂର୍ବକ କହିଛନ୍ତି କି, ଏହା ଏକ ସର୍ବାଧିକ ଗୋପନୀୟ ରହସ୍ୟ ଅଟେ । ଏହା ଈଶ୍ୱରଙ୍କର ଦିବ୍ୟ ରହସ୍ୟ ଜ୍ଞାନ…

ରାଜ ବିଦ୍ୟାରାଜଗୁହ୍ୟଯୋଗ-୨ (ଶ୍ରୀହରିପ୍ରିୟଦାସ ବାବାଜୀ)

ନବମ ଅଧ୍ୟାୟ ହେ ପାର୍ଥ ! କିନ୍ତୁ ରାମ-କୃଷ୍ଣାଦି ମୋଭଳି ନରାକୃତି-ପରବ୍ରହ୍ମ ରୂପରେ ନିଷ୍ଠ କୌଣସି ସତ୍‌ପୁରୁଷଙ୍କର ପ୍ରସଙ୍ଗରେ ଉତ୍ପନ୍ନ ସେହିଭଳି ନିଷ୍ଠା ଦ୍ୱାରା ମୋର ସହସ୍ରଶୀର୍ଷାଦି ଆକାରରେ ମଧ୍ୟ ଅରୁଚିଯୁକ୍ତ ଏବଂ ଅପ୍ରାକୃତତତ୍ତ୍ୱକୁ ଧାରଣ କରିବା ଯୋଗ୍ୟତା କାରଣରୁ ବିସ୍ତୀର୍ଣ୍ଣ ଏବଂ ଅଗାଧ ମନଯୁକ୍ତ ଶୁଦ୍ଧ ମହାତ୍ମା ହୋଇଥାନ୍ତି । ଏଭଳି ମହାତ୍ମା ମନୁଷ୍ୟଗଣ ମୋର ସ୍ୱରୂପଭୂତା ଦୈବୀ ପ୍ରକୃତିର ଆଶ୍ରୟକାରୀ ହୋଇଥାନ୍ତି । ସେ ମୋତେ ସମସ୍ତ ଭୂତଗଣଙ୍କର ଏବଂ ବ୍ରହ୍ମା-ରୁଦ୍ରାଦି ସମସ୍ତ ଦେବତାଙ୍କର ଆଦି କାରଣ…

ରାଜ ବିଦ୍ୟାରାଜଗୁହ୍ୟଯୋଗ (ଶ୍ରୀହରିପ୍ରିୟଦାସ ବାବାଜୀ)-1

ପୂର୍ବ ଦୁଇ ଅଧ୍ୟାୟରେ ପ୍ରଧାନୀଭୂତା ଭକ୍ତି ଏବଂ କେବଳାଭକ୍ତିର ମିଶ୍ରିତ ବର୍ଣ୍ଣନା ଉଲ୍ଲେଖ ଅଛି ବରଂ ପରିମାଣ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ପ୍ରଧାନୀଭୂତା ଭକ୍ତିର ଅଧିକ ବର୍ଣ୍ଣନା ହୋଇଛି, ହେଲେ ୬.୪୭ରେ ଭଗବାନ୍ ଏହି ପ୍ରତିଜ୍ଞା କରିଥିଲେ କି ମୁଁ ଯୁକ୍ତତମର ବର୍ଣ୍ଣନା କରିବି  । ଯୁକ୍ତତମ ହେବାପାଇଁ ଯେଉଁ ଜ୍ଞାନୀଙ୍କର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି, ଏହାର ବର୍ଣ୍ଣନା ତ ହୋଇସାରିଛି, ହେଲେ ଏହାଦ୍ୱାରା କେଉଁଭଳି ଭକ୍ତି କରାଯାଇପାରିବ, ଏହାର ବର୍ଣ୍ଣନା ଅବଶିଷ୍ଟ ରହିଯାଇଛି  । ଯୁକ୍ତତମ ପ୍ରତିଯୋଗୀଙ୍କ ରୂପରେ ଯୁକ୍ତତର ସ୍ଥିତିର…

ରାଜବିଦ୍ୟା ରାଜଗୁହ୍ୟ ଯୋଗ — ସୁଶ୍ରୀ ସ୍ନେହ ନନ୍ଦ

(ଗୀତୋକ୍ତ ନବମ ଅଧ୍ୟାୟ)ଗୀତୋକ୍ତ ଭାଗବତ ସ୍ୱରୂପର ବୈଚିତ୍ର୍ୟ ଏଠାରେ ଭଗବତ୍ ସ୍ୱରୂପସମ୍ପର୍କରେ ଯେଉଁ ବିଚିତ୍ର ବର୍ଣ୍ଣନା ପ୍ରଦତ୍ତ ହୋଇଛି, ତାହା ଆଘାତ ଦୃଷ୍ଟିରେ ପରସ୍ପର ବିରୁଦ୍ଧ । ଏଠାରେ ଥରେ କୁହାଯାଇଛି- ମୋର ସତ୍ତା ସର୍ବବ୍ୟାପକ ଅର୍ଥାତ୍ ଏ ଜଗତରେ ଏପରି କିଛି ନାହିଁ, ଯାହା କି ମୋର ସତ୍ତା ଦ୍ୱାରା ପରିବ୍ୟାପ୍ତ ନୁହେଁ କିମ୍ବା ଯେଉଁଥିରେ କି ମୁଁ ଅବସ୍ଥିତ ନୁହେଁ । ପୁନର୍ବାର କୁହାଯାଇଛି- ମୁଁ ସର୍ବଭୂତରେ ଅବସ୍ଥିତ ହେଲେ ମଧ୍ୟ ଭୂତ ସକଳ ମୋଠାରେ…

ରାଜବିଦ୍ୟା ରାଜଗୁହ୍ୟ ଯୋଗ (ଗୀତୋକ୍ତ ନବମ ଅଧ୍ୟାୟ)

ସୁଶ୍ରୀ ସ୍ନେହ ନନ୍ଦ  ‘‘ଶ୍ରୀମଦ୍ଭଗବଦ୍ ଗୀତା ନବମ ଅଧ୍ୟାୟର ନାମ ରାଜବିଦ୍ୟା-ରାଜଗୁହ୍ୟ ଯୋଗ ଅର୍ଥାତ୍ ଏହି ଅଧ୍ୟାୟରେ ଯେଉଁ ବିଦ୍ୟା ବା ସାଧନ ପ୍ରଣାଳୀ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି, ତାହା ଅତି ମହାନ୍ ଓ ଗୁହ୍ୟତମ । ତେବେ ଏଠାରେ ଜାଣିବା ଆବଶ୍ୟକ ଯେ ଏହି ରାଜବିଦ୍ୟା-ପାତଞ୍ଜଳ ଯୋଗଦର୍ଶନର ପ୍ରତିପାଦ୍ୟ ରାଜଯୋଗ ବା ନିର୍ଗୁଣବାଦୀମାନଙ୍କର ପ୍ରତିପାଦ୍ୟ ଗହନ ଜ୍ଞାନଯୋଗ ନୁହେଁ । ଏହି ଅଧ୍ୟାୟର ପ୍ରଥମ କେତୋଟି ଶ୍ଳୋକରେ ଶ୍ରୀଭଗବାନ୍ ଅପୂର୍ବ ଦାର୍ଶନିକ ଭଙ୍ଗୀରେ ସ୍ୱୀୟ ଅପାର ଓ ଦୁର୍ବୋଧ୍ୟ…

ରାଜବିଦ୍ୟା ରାଜଗୁହ୍ୟ ଯୋଗ

(ଗୀତା ନବମ ଅଧ୍ୟାୟ) (ଡକ୍ଟର ପଦ୍ମନାଭ ସାହୁ) ଭାରତୀୟ ଗୁରୁମୁଖୀ ବିଦ୍ୟାର ପରମ୍ପରା ହେଉଛି, ଅନୁଗତ ଶିଷ୍ୟକୁ ଧୀରେ ଧୀରେ ତତ୍ତ୍ୱର ଗୁହ୍ୟତମ ପ୍ରଦେଶକୁ ନେଇଯିବା । ସଦଗୁରୁ ଅନ୍ତର୍ଯ୍ୟାମୀ ବାସୁଦେବ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣଭଗବାନ୍ ଶରଣାପନ୍ନ ଶିଷ୍ୟ, ଅନୁଗତ ପ୍ରିୟତମ ସଖା ଅର୍ଜୁନଙ୍କର ସଦ୍ବୁଦ୍ଧି ଉଦୟ ଓ ମୋହମୁକ୍ତି ନିମନ୍ତେ ଶ୍ରୀମଦ୍ଭଗବଦ୍ଗୀତାର ନବମ ଅଧ୍ୟାୟରେ “ରାଜବିଦ୍ୟା ରାଜଗୁହ୍ୟ ଯୋଗ”ର ଅବତାରଣା କରିଛନ୍ତି । ଅଧ୍ୟାତ୍ମ ବିଦ୍ୟା ହିଁ ରାଜବିଦ୍ୟା । ସେଥିପାଇଁ ଭଗବାନ୍ ଶ୍ରୀକୃଷ୍ଣ ଦଶମ ଅଧ୍ୟାୟର ବିଭୂତି ଯୋଗରେ କହିଛନ୍ତି,…

ରାଜବିଦ୍ୟା-ରାଜଗୁହ୍ୟଯୋଗ-2

(ନବମ ଅଧ୍ୟାୟ)ଅଭିରାମ ପ୍ରକାଶ ବ୍ରହ୍ମଚାରୀ ଭଗବାନ୍ କେଉଁଠାରେ, କି ଭାବରେ ଥାଆନ୍ତି ?ହେ ଅର୍ଜ୍ଜୁନ ! ବେଦ ଓ ସ୍ମୃତିରେ ଯେଉଁ ଯଜ୍ଞ, ପ୍ରାଣୀମାନେ ଯେଉଁ ଖାଦ୍ୟ ଖାଇ ବଞ୍ଚନ୍ତି, ମୁଁ ହେଉଛି ସେହି ଖାଦ୍ୟ   । ଏହିପରି ଅଗ୍ନି, ହୋମ, ଘୃତ, ଯଜ୍ଞ, ପ୍ରଭୃତି ଯାବତୀୟ ଦ୍ରବ୍ୟରେ ମୁଁ ଥାଏ   । ମୁଁ ଏ ଜଗତର ପିତା, ମାତା, ପିତାମହ, ବୈଦ୍ୟ, ଓଁକାର ଓ ଚାରିବେଦ   । ଏହି ଜଗତକୁ ମୁଁ ସୃଷ୍ଟିକରେ, ତାର ଲାଳନ ପାଳନ ଭାର ମୋ ଉପରେ…